14 Μαΐ 2007

Σινεμά; στον Παράδεισο


Πέρασα κι εγώ λίγο από το Τρίτο Κινηματογραφικό Συνέδριο. Είχε να γίνει ένα εδώ και 25 χρόνια. Εφ' όλης της ύλης, ώστε να χαράξει λέει το Υπουργείο Πολιτισμού τη νέα του πολιτική για τον κινηματογράφο. Νομοσχέδια, επιτροπές, θεσμικά πλαίσια, επιδοτήσεις, κλπ. Υποσχέσεις και γκρίνιες. Τα μισά σωματεία του χώρου απείχαν από το συνέδριο, το καθένα για διαφορετικούς λόγους. Ακούστηκαν εξωφρενικά ποσά για το κόστος της διοργάνωσης, το οποίο υποτίθεται ότι είχε αρχικό προϋπολογισμό πάνω από 600 χιλιάδες ευρώ. Τελικά, η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών που ανέλαβε το συντονισμό της διημερίδας, συμβιβάστηκε στα 90. Έκλεισε τρεις αίθουσες στο Μέγαρο Μουσικής. Είχε και μπουφέ, που άδειαζε αμέσως γιατί κάποιοι από τους συμμετέχοντες γέμιζαν και τις τσέπες. Δεν χορταίνουν με τα λόγια βλέπετε οι καλλιτέχνες...

Οι περισσότεροι από όσους διαβάζετε αυτό το κείμενο έχετε αρχίσει να βαριέστε με το θέμα και λέτε να περιηγηθείτε μακριά από τη σελίδα. "Ο ελληνικός κινηματογράφος και το μέλλον του;" - "Πλάκα μας κάνει;" - "Ποιός χέστηκε;" Φυσικά και δεν ασχολείστε με το θέμα, και δεν έχετε και κανέναν λόγο οι περισσότεροι. Γιατί να σας νοιάζει; Αφού όταν σας ρωτάνε, οι 99 στους 100 πετάτε την ίδια ατάκα: "Δεν βλέπω ελληνικές ταινίες". Από κει και πέρα, οι απόψεις διίστανται. Κάποιοι σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι πού και πού βλέπουν ακόμα τις ταινίες του "παλιού, καλού" ελληνικού κινηματογράφου στην τηλεόραση, ενώ άλλοι σνομπάρουν τη Βουγιουκλάκη αλλά λάτρεψαν την "Πολίτικη Κουζίνα" (σιγά μην ήταν και "πολιτική"). Κατά τ' άλλα, διατηρείτε μια ασαφή άποψη περί κακότεχνης "κουλτούρας" που δικαίως δεν κόβει εισιτήρια, ενώ οι περισσότεροι θαυμάζετε τον Αγγελόπουλο κι ας μην έχετε δει ποτέ ολόκληρη ταινία του. Συχνά, η τελευταία φορά που θυμάστε να πήγατε σινεμά για να δείτε ελληνικό κινηματογράφο ήταν κάποτε τη δεκαετία του '90 - συνήθως τότε που ορκιστήκατε να μην ξαναχάσετε το χρόνο σας για να δείτε τέτοια μαλακία. Δυστυχώς, σε αρκετές περιπτώσεις είχατε δίκιο. Αν και όταν το καλοσκεφτείτε, κάτι είδατε ή κάτι ακούσατε πρόσφατα σχετικά με μια ελληνική ταινία που ήταν μάλλον αξιόλογη. "Είχε πάρει και βραβείο ή κάνω λάθος;" - "Α, εκείνο το ντοκιμαντέρ, πώς το λέγανε να δεις;" - "Έλα μωρέ, ελληνικό είναι, τι περιμένεις;"


Μας έχετε γυρίσει την πλάτη, και εμείς οργανώνουμε συνέδρια για να εξετάσουμε το σχήμα του αφαλού μας. Ονειρευόμαστε βραβεία και τιμές, αδυνατώντας να κατανοήσουμε ότι ίσως να μη φταίνε μόνον οι υπουργοί και οι κριτικοί και η κακιά τηλεόραση που έχει κάνει τους θεατές κάφρους που δεν αγαπάνε το σινεμά. Λες και το σινεμά είμαστε εμείς, μόνο και μόνο επειδή το πονάμε και το παλεύουμε. Ακούστηκαν εξωφρενικά πράγματα σ' αυτό το συνέδριο. Σε όσο κατάφερα να παρακολουθήσω τουλάχιστον. Τοποθετήσεις καταξιωμένων υποτίθεται ανθρώπων του χώρου εντελώς άσχετες με το εκάστοτε θέμα συζήτησης. Φλυαρίες και αντεγκλήσεις για τα πιο ανούσια προβλήματα, ενώ διακυβεύεται η ίδια η επιβίωση της εγχώριας κινηματογραφίας. Που δεν πρέπει κατ' ανάγκην να είναι ούτε αποκλειστικά εγχώρια, ούτε καν απαραίτητα κινηματογραφία.

Υπό καθεστώς ομηρίας αρτηριοσκληρωτικών στην πλειοψηφία τους καρεκλοκένταυρων (όπως επίσης και πλήθους κακότροπων και αποτυχημένων δημιουργών), ο ελληνικός κινηματογράφος αδυνατεί τόσο να ξεπεράσει το στίγμα που τον κρατάει μακριά από το κοινό του, όσο και να βρει το στίγμα που θα τον οδηγήσει στην ανακάλυψη νέου κοινού στο εξωτερικό. Όλοι παραδεχόμαστε ότι νοσεί, αλλά κανείς δεν τολμάει να προτείνει ουσιαστικές λύσεις, προτιμώντας να αποδίδει γενικόλογες ευθύνες στην πολιτεία. Οι σκηνοθέτες έχουν γίνει επαίτες, που τείνουν το χέρι και σκύβουν το κεφάλι προκειμένου να εξασφαλίσουν μια θέση σε κάποια άτυπη επετηρίδα, ώστε να επιδοτηθούν κάποτε με ένα ασήμαντο ποσό για να παράγουν κι αυτοί το "κρατικοδίαιτο" καλλιτεχνικό τους έργο. Όλα αυτά σε ένα κράτος που θεωρεί τον πολιτισμό ως τζάμπα κληρονομιά που μας άφησαν οι αρχαίοι, καθώς και εύκολα φράγκα από τον τουρίστα που θα 'ρθει για "λιγό κρασί, λιγό θαλασσά και τ' αγοριμού". Όλα αυτά σε μία χώρα που νομίζεις ότι υφίσταται μόνο και μόνο για να ασχολούνται οι πολίτες της με τη Γιουροβίζιον. Χαμένη υπόθεση...

Το τραγικό είναι ότι υπάρχουν πολλοί νέοι εκεί έξω που έχουν γνώση, δυνατότητες, θέληση και τσαμπουκά για να πουν πέντε πράγματα με τις ταινίες τους. Με τέτοιους τρόπους ώστε να καταφέρουν να επικοινωνήσουν με τον κόσμο - ο οποίος κατά βάθος θέλει να έχει έναν κινηματογράφο που τον εκφράζει. Υπάρχουν σεναριογράφοι, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, καλλιτεχνικοί συντελεστές και τεχνικοί που παλεύουν με νύχια και με δόντια, με προσωπικό κόστος και οικονομική αιμορραγία για να φτιάξουν ταινίες, σε πείσμα των ξεπουλημένων διανομέων και όσων κονομάνε εκδίδοντας "σινεφίλ" στήλες με τα κατορθώματα χολιγουντιανών τσουλέμπριτις. Σε πείσμα των κάθε λογής υπουργών και φαρισαίων που ενδιαφέρονται μόνο για μικρόφωνα, μίζες και ψήφους. Το κακό είναι ότι όλοι αυτοί οι νέοι και ταλαντούχοι άνθρωποι είναι μόνοι. Αναγκάζονται να στραφούν σε λιγότερο δημιουργικούς τομείς για να επιβιώσουν, κάποιοι τα παρατάνε, ενώ πολλοί από αυτούς έχουν ελλειπή κατάρτιση και υποστήριξη, οπότε ακόμα κι αν καταφέρουν να κάνουν κάτι θα είναι καταδικασμένο σε αποτυχία. Μερικοί θα παραλάβουν το βραβείο "καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη" στα 55 τους και θα δηλώσουν επιτέλους δικαιωμένοι, έχοντας φτιάξει κάποια μίζερη ακαδημαϊκή μαλακία που θα δουν χίλιοι θεατές και μερικοί βαρεμένοι σε μικρά ξένα φεστιβάλ που ψάχνουν να καλύψουν τρύπες στο πρόγραμμα τους.

Υπάρχει άραγε ελπίδα; Ή μήπως θα περιμένουμε το επόμενο συνέδριο σε μερικές δεκαετίες, για να διαπιστώσουμε ότι χρειάζονται "νέα θεσμικά μέτρα", "ανταγωνιστικότητα" και "σεβασμός στις παραδοσιακές αξίες της Τέχνης"; Θέλω να πιστεύω ότι δεν έχει χαθεί η ευκαιρία ακόμα για να αντιδράσουμε και να διεκδικήσουμε έναν κινηματογράφο που θα είναι φτιαγμένος από εμάς, θα μιλάει για μας αλλά θα απευθύνεται σε όλους. Συνεργασία και εξωστρέφεια χρειάζεται, για να μπορέσουμε να συσπειρωθούμε μεταξύ μας και να βγούμε έξω από το καβούκι μας, παράγοντας τροφή για σκέψη και αμοιβόμενοι επαρκώς για να μπορούμε να συνεχίσουμε να το κάνουμε. Και είθε η Δύναμη να είναι μαζί μας. Τη χρειαζόμαστε...


24 σχόλια:

ΠΡΕΖΑ TV είπε...

Σημερα το απογευαμα θα ειμαι με τον Θ.Αγγελοπουλο και αυριο με τον Βουλγαρη,οποτε θα κανουμε μια συζητηση εφ'ολης της υλης την οποια ισως ανεβασω σε λιγο καιρο στο youtube,καθως θα εχει εξαιρετικο ενδιαφερον...

Helix Nebulae είπε...

Σεβαστοί και οι δύο γέροντες, αν και πλέον ετοιμάζονται για απόσυρση. Μακάρι να έχει ενδιαφέρον η κουβέντα σας, αλλά φοβάμαι ότι ο μεν Αγγελόπουλος δυσκολεύεται να μιλήσει για κάτι άλλο πέρα από τον εαυτό του, ο δε Βούλγαρης είχε πει εκείνο το αμίμητο "η μαγκιά είναι να κάνεις ταινίες χωρίς λεφτά", παραλαμβάνοντας το βραβείο στη Θεσσαλονίκη για τις πανάκριβες "Νύφες"...

Πάμε γι' άλλα ;-)

Ανώνυμος είπε...

Τελικά απ ότι καταλαβαίνω πρόκειται περί κλίκας, που αρπάζει κρατικές επιδοτήσεις και οι ρέστοι σκηνοθέτες μενουν με ...(άντε μη το πω τωρα)... στο χέρι;

Τι τα θες βρε Έλικα, αυτή η χώρα δε θ αλλάξει ποτέ!

Helix Nebulae είπε...

Μακάρι να ήταν μια κλίκα. Είναι πολλές. Οι δε επιδοτήσεις είναι ψίχουλα που δεν επιτρέπουν σε κανέναν να ονειρεύεται ότι θα φτιάξει το έργο του όπως πρέπει. Ή ότι θα καταφέρει να το φέρει σε επαφή με το κοινό. Μη μιλήσω για ελλείψεις σε υποδομές, παιδεία, ιδιωτική πρωτοβουλία, κλπ...

Αυτή η χώρα πρέπει να αλλάξει, ακόμα κι αν χρειαστεί να βγάλει ο ήλιος κέρατα. Διαφορετικά θα αναγκαστούμε να φύγουμε όλοι μετανάστες και να καθαρίζουμε παρμπρίζ. Κι εγώ δεν δέχομαι αυτή την προοπτική. Για κανέναν.

industrialdaisies είπε...

Helix μου να σου πω κάτι, με όλη μου την ειλικρίνεια;

Τέλειωσα μια σχολή που μισούσα (νομική) γιατί φοβόμουν να ασχοληθώ απ' ευθείας με το όνειρο της ζωής μου -την σκηνοθεσία. Τώρα το γυροφέρνω με το μεταπτυχιακό -πολιτισμικές σπουδές που όμως περιλαμβάνει και κινηματογράφο- και ετοιμάζομαι ταυτόχρονα για Αγγλία.

Όχι γιατί δεν εκτιμώ τον ελληνικό κινηματογράφο. Έχουμε ταινίες άφταστης ποιότητας και ουσίας -ανάμεσα στα διαμάντια της έβδομης τέχνης.
Γιατί δεν έχω καμία όρεξη αυτή μου την -παιδική σχεδόν- λατρεία για το σινεμά να μου την πνίξουν στην μιζέρια και δημοσιουπαλληλίστικη νοοτροπία.

Δεν έχω ψευδαισθήσεις για το εξωτερικό -έχω περάσει μερικούς μήνες Αγγλία στο Πανεπιστήμιο εκεί. Άλλες καφρίλες.
Ξέρεις ποια είναι η στοιχειώδης διαφορά; Δεν το μιζεριάζουνε βρε αδερφέ. Κι αυτό δεν είναι μόνο θέμα οικονομικών μεγεθών.

ΉΜΑΡΤΟΝ πια, στην Ελλάδα όταν όλα τα έχουμε κάνει σκατά, πάντα φταίει το ότι είμαστε μικρή χώρα.
Είμαστε μικρή. Με άλλον τρόπο όμως από αυτόν που πιστεύουμε...
Respect για το κείμενό σου!

ο δείμος του πολίτη είπε...

Ούτε εγώ εκτιμώ τον ελληνικό κινηματογράφο, τουλάχιστον τον εμπορικό. Μου αρέσει όμως η καλλιτεχνικός -αν μπορώ να τον πω έτσι. Προτιμώ κυρίως τον γαλλικό και γενικότερα όταν ξένο. Πολύ ωραίο άρθρο όμως. Ίσως υπερβολικά καλό.

Helix Nebulae είπε...

Βιομηχανική Μαργαρίτα:
Στην Αγγλία έχει άλλα ζόρια, και η όποια μιζέρια έχει συνήθως να κάνει με την ανεργία, τις δυσκολίες βιοπορισμού και την εξωφρενική ακρίβεια (κυρίως στη στέγη). Εδώ έχουμε μια τάση να γκρινιάζουμε χωρίς όμως να μπαίνουμε στον κόπο να το ψάχνουμε αρκετά για να προτείνουμε λύσεις. Στο συνέδριο, το θέμα της συζήτησης ήταν π.χ. οι ξένες συμπαραγωγές και ένας σκηνοθέτης που συμμετείχε στο πάνελ έβγαζε λόγο για την "καθαρότητα" του ντοκιμαντέρ εναντίον του τηλεοπτικού ρεπορτάζ. Λες και αν στείλουμε στο πυρ το εξώτερο τον Κούλογλου και τον Αυγερόπουλο ο ελληνικός κινηματογράφος θα ανακάμψει. Αγκυλώσεις του κερατά κοινώς, κόμπλεξ και ημιμάθεια.

Ούτε μικροί είμαστε, ούτε τίποτα. Αυτά τα περί "ανάδελφου έθνους" τ' ακούω βερεσέ, τη στιγμή που χώρες όπως η Δανία έχουν καταφέρει να πρωταγωνιστούν στις διεθνείς εξελίξεις. Επαγγελματισμός χρειάζεται, σοβαρός σχεδιασμός, μακρόχρονη επένδυση στον πολιτισμό - ακόμα κι αν τελικά πρόκειται για μια ταινία low budget με πρεζόνια.

Δείμε του πολίτη:
Ακόμα και οι σκληροπυρηνικοί σινεφίλ, μπορούν να αντέξουν τρεις ώρες ιρανικής ταινίας αλλά δεν έχουν την περιέργεια καν να μπουν σε μία αίθουσα που παίζει ελληνική ταινία. Η προώθηση είναι άγνωστη λέξη για τους περισσότερους παραγωγούς, και περιορίζεται σε μία εμφάνιση στη Μπήλιω Τσουκαλά και μία σύντομη συνέντευξη στο Αθηνόραμα. Και -μεταξύ μας- οι πιο πολλές ταινίες είναι όντως εξαιρετικά μέτριες. Ίσως γιατί με πορδές δε βάφονται αυγά (όπως λέει κι ο σοφός λαός)...

o kairos είπε...

Ελικα,τα εχεις πει ολα.Αλλα,αν δεν βρεθουνε βαρεμενοι ιδιωτες σαν τον Φινο με εμπνευσμενους σεναριογραφους σαν τον Σακελλαριο και τον Ψαθα δεν θα δουμε τον ελληνικο κινηματογραφο του ελληνικου λαου.Ολων των ταξεων του λαου.Τη φατσα μας δηλαδη.

Helix Nebulae είπε...

Καιρέ, αυτά είναι περασμένα μεγαλεία και θυμόντας τα να κλαις. Αφ' ενός υπάρχει μια γενικότερη πολιτισμική έκπτωση και άρα δύσκολα θα ξαναδούμε ποιοτικό εμπορικό κινηματογράφο, αφ' ετέρου δε το κόστος παραγωγής και προώθησης μιας ταινίας έχει φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη για να προσελκύσει ρομαντικούς ιδιώτες με κομπόδεμα. Άσε που η επένδυση τους ισοδυναμεί με λόττο, αφού μόνον αν κάνει τεράστια εισπρακτική επιτυχία μια ταινία μπορεί να δουν κάποιο κέρδος. Δες τι πρόκειται να πάθει η Village με τον Ρουβά και θα καταλάβεις...

Το παιχνίδι πια παίζεται έξω από τα σύνορα, στη διεθνή τηλεοπτική αγορά, στα DVD, στο μελλοντικό internet κλπ.

Rodia είπε...

Αουτς! πονάει το κείμενό σου ρε συ Χέλιξ. Σαν το αγκίστρι μ' άρπαξε, που δύσκολα ξεκολλάει αν δεν πάρει μαζί του κι ένα κομμάτι κρέας λέμε...

Αυτό, κορνιζάρισέ το να το βλέπουμε καθε μέρα:

Αυτή η χώρα πρέπει να αλλάξει, ακόμα κι αν χρειαστεί να βγάλει ο ήλιος κέρατα. Διαφορετικά θα αναγκαστούμε να φύγουμε όλοι μετανάστες και να καθαρίζουμε παρμπρίζ. Κι εγώ δεν δέχομαι αυτή την προοπτική. Για κανέναν.

Σήμερα το απόγευμα είχαμε μια σχετική συζήτηση μ' ένα φίλο μου και η διέξοδος ήταν απογοητευτική. Εχει πολύ ψωμί το θέμα που ανέβασες, αλλά ποιος έχει το θάρρος να το τραβήξει όσο μακριά πάει;

Α! υποθέτω πως γνωρίζεις ότι ο κινηματογράφος δεν έχει αναγνωριστεί ακόμα ως μορφή Τέχνης από τους ακαδημαϊκούς δεινόσαυρους που τρέφονται με το αίμα μας. Ο ζωγράφος Π. Τέτσης (ακαδημαϊκός και αυτός, αλλά από... άλλο ανέκδοτο) έχει θέσει στην Ελληνική Ακαδημία τρεις φορές το θέμα της αναγνώρισης. Αποτέλεσμα; Αρτηριοσκλήρυνση προχωρημένου βαθμού.

Ασε... είδα και τον Κολλάτο προχτές στην τιβι να αναμασάει κλισέ απαξίωσης... θα πεις ότι ίσως έχει δίκιο ο άνθρωπος μετά τα όσα τράβηξε, αλλά.. εμάς που κάποτε είχαμε πιστέψει σε αυτόν γιατί μας έχει χεσμένους;

Φοβερό και τρομερό το ποστ, σπάει κόκκαλα :-)))

Zaphod είπε...

Θα συμφωνήσω με τον Καιρό αλλά έχω να προσθέσω ως "σινεφιλ" πως δεν έχω ακούσει τα τελευταία χρόνια μια ελληνική ταινία, που να στοχεύει σε ευρύ κοινό, που να έχει σοβαρό σενάριο (χωρίς ατάκες της πλάκας) και στοιχειωδώς καλή σκηνοθεσία. Ακόμα και τα b movies άλλων χωρών έχουν πιο ζωντανή (και όχι τα συνήθη βαρετά μονοκάμερα) σκηνοθεσία. Άσε που με το ρόλο του χρηματοδότη να τον έχει αναλάβει γενικώς γενικά το δημόσιο και διάφοροι συναγωνιστές του Κολοκοτρώνη η οποιαδήποτε φρεσκάδα μοιραία πάει στο ψυγείο... αλλιώς ανα΄λαμβάνει η κάθε village...
Και έχουμε σωστά άτομα ρε γαμώτο! Το φθηνά τσιγάρα π.χ. ήταν ταινιάρα! Ακόμα και το σπλάτερ και προορισμένο για καλτ κοινό "Κακό" είχε σπιρτάδα, αστείες ατάκες και αέρα φρεσκάδας και όχι μπαγιατίλας. Δεν είναι μόνο μπάτζετ. Είναι μεράκι και γνώσεις και πιστεύω πως στις τελευταίες είμαστε πολύ πίσω.

Δεν είναι επίσης τυχαία η επιτυχία που είχε το safe sex ή το Κλάμα από τον παράδεισο, έβγαζαν γέλιο αβίαστα και όχι με το ζόρι....


Υ.Γ.: Για Αγγελόπουλο ΔουΞου-ΔουΑ

elafini είπε...

δυστυχώς τα ίδια ισχύουν σε όλους τους τομείς..και στη μουσική που είναι το αντικείμενό μου (προσπαθούσα να ασχοληθώ με την σύνθεση και την κινηματογραφική μουσική αλλά ας μη συζητήσω για τις εδώ προοπτικές)..ψάχνουμε τη λύση σαν τον Κύρο Γρανάζη..και δυστυχώς το να κάνεις εδώ αυτά που οραματίζεσαι φαντάζει ουτοπικό..παρεπιπτόντως..λες να σε πέτυχα στο συνέδριο?

Helix Nebulae είπε...

Ροδιά μου,
Ο κινηματογράφος δεν έχει ανάγκη από αναγνωρίσεις από την ακαδημία, ούτε από φανταχτερά μέγαρα και τελετές με κόκκινα χαλιά για ταινίες που δεν καταφέρνουν να κόψουν χίλια εισιτήρια. Δουλειά θέλει, οργανωμένη και επίμονη. Λεφτά για να επενδυθούν σωστά και όχι να εξανεμιστούν σε απέλπιδες προσπάθειες. Ο Κολλάτος μπορεί να λέει ό,τι θέλει, αρκεί η γενιά του να μη γίνεται αποκλειστικός αποδέκτης της πενιχρής κρατικής ελεημοσύνης.

Helix Nebulae είπε...

Zaphod,
Μην κάνεις τόσο εύκολους αφορισμούς - παρά το γεγονός ότι κι εγώ πέφτω συχνά θύμα τους. Αν όχι ο Γιάνναρης ή ο Οικονομίδης, θα έρθει κάποιος άλλος. Κι όχι μόνον ένας που θα μονοπωλήσει το ενδιαφέρον των μεγάλων φεστιβάλ όπως ο Αγγελόπουλος, αλλά αρκετοί. Αν καταφέρει και εξυγιανθεί επιτέλους ο χώρος φυσικά...

Helix Nebulae είπε...

@elafini
Μπορεί και να με πέτυχες, αν και δεν κάθησα παρά μόνο δύο μεσημέρια. Η κινηματογραφική μουσική είναι άλλος ένας τομέας που πάσχει από ελλειπή γνώση των παραγωγών και σκηνοθετών, καθώς και ανεπαρκή χρηματική αποζημίωση. Γνωρίζω νέους συνθέτες που γουστάρουν πολύ και το' χουν ψάξει κιόλας το θέμα, και αντί να βρεθεί κάποιος να τους πληρώσει (μαζί με τους πραγματικούς και όχι ψηφιακούς μουσικούς), καταλήγουμε με ξαναζεσταμένα ρομαντικά πιανάκια του '80.

Σπύρος Σεραφείμ είπε...

μακάρι να βρούμε τη δύναμη να νικήσουμε την εξωστρέφεια. Θα τη βρούμε, όμως;

ο δείμος του πολίτη είπε...

Συνεχίζοντας στην ουσία το προηγούμενό μου σχόλιο, το πρόβλημα με τις ελληνικές ταινίες -σου απαντώ κιόλας- δεν είναι μόνο η προώθηση. Όταν κάνουμε λόγο για προώθηση, πρέπει να κάνουμε κατανοητό ότι μιλάμε για εμπορικό και μόνο κινηματογράφο -που απέχει από το καλλιτέχνημα (όπως είδα πρόσφατα ένα καλό έργο στην κωμωδία καταστάσεων ώρες κοινής ησυχίας, που πραγματευόταν σοβαρές καταστάσεις σε μια αθηναϊκή γειτονιά). Η ταινία έγινε με καλούτσικο προϋπολογισμό και καμία προώθηση. Το πρόβλημα λοιπόν είναι στα επενδυόμενα χρήματα. Θέλουμε κάτι φτηνό και εμπορικό. Ποιος όμως επενδύει;

Από την άλλη, μάθαμε στο κοινό να ζητάει σεξ. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο ταινίες με μπόλικο σεξ (εκτός από την ηλίθια κουζίνα) έχουν κάνει εισπράξεις. Θεωρώ απλά ότι πολλές ταινίες δε "μιλάμε" στο κοινό, είτε γιατι είναι τέχνη για την τέχνη είτε επειδή απέχουν από τα προβλήματά μας και σημαντικό μέρος του κοινού θέλει αυτό που αλλού αποκάλεσα σκυλάδικο του σινεμά. Προσωπικά βλέπω πολύ σινεμά (έστω σε dvd αν δεν προλάβω) και βλέπω και ελληνικες ταινίες -όχι για χαρά αλλά μόνο και μόνο για ενημέρωση. Ξέρω εκ των προτέρων τι θα είναι.

Helix Nebulae είπε...

@σπύρος σεραφείμ
Αν καταλάβουμε επιτέλους ότι δεν είμαστε μόνοι κι ότι ενωμένοι μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα απ' όσα μπορούμε να χάσουμε, ίσως νικήσουμε την εξωστρέφεια. Και αυτό ισχύει για πάρα πολλούς τομείς - όχι μόνο για τον κινηματογράφο.

@δείμος του πολίτη
Δεν είναι η προώθηση αποκλειστικό προνόμιο των εμπορικών ταινιών, ούτε είναι πάντα τόσο σαφή τα όρια μεταξύ "καλλιτεχνικού" και "εμπορικού". Δε λέω να βάφουμε τα βαγόνια του μετρό για ταινίες που ούτως ή άλλως απευθύνονται σε περιορισμένο αριθμό θεατών, από την άλλη όμως μία ταινία όπως η γερμανική "οι ζωές των άλλων" δεν θα είχε κάνει καμία καριέρα αν στιγματιζόταν ως "καλλιτέχνημα" και κανείς δεν έμπαινε στον κόπο να την προωθήσει. Και μιλάμε για ένα έργο που προβλήθηκε σε δεκάδες χώρες του κόσμου με επιτυχία (και κέρδισε κι ένα σκασμό βραβεία), οπότε απέσβεσε τα χρήματα που επενδύθηκαν στη δημιουργία του με το παραπάνω. Όσο για το σεξ, ούτε οι "Νύφες" είχαν, ούτε το "Βαλκανιζατέρ" (παλιότερα). Απλά κάποιες ταινίες μπορούν να κάνουν τη διαφορά και να βρουν το κοινό τους εφ'όσον ξεφύγουν από τον "αυτισμό" του δημιουργού τους και τα νύχια των μισθοφόρων κριτικών (που κάνουν τα στραβά μάτια σε δευτεράντζες του Χόλιγουντ για να μη δυσαρεστήσουν τα αφεντικά τους).

o kairos είπε...

Ελικα,δεν το συνηθιζω,αλλα το κειμενο σου αφορα σε μια πολυ σοβαρη ιστορια της ηθοπλασιας του λαου,γιαυτο επιμενω.Δεν ειναι θεμα χρηματων,ειναι θεμα δουλειας.Απλως κανεις δεν ασχολειται με τον καθημερινο Ελληνα σοβαρα και με τη ματια των μεγαλων σεναριογραφων.Οποιος ασχοληθει θα σπασει τα ταμεια με την πρωτη.Δεν πιστευω στα περασμενα μεγαλεια.Οι εποχες κανουν κυκλους.Οι αντικειμενικες συνθηκες θα ερθουν μια μερα και τετοιοι ανθρωποι θα εμφανιστουν.Πρεπει να ειμαστε ετοιμοι να τους αναγνωρισουμε.Ειναι βασικο.Αλλιως,μπορει να τους θαψουμε πριν καν γεννηθουν.Γιατι,βεβαια,οπως καταλαβαινεις,δεν διαφωνω με τις διαπιστωσεις σου.Με το προδικασμενο τελος διαφωνω.

industrialdaisies είπε...

Επειδή βλέπω πως η συζήτηση έχει οδηγηθεί σε πολύ ενδιαφέροντα μονοπάτια, να πω και εγώ κάτι;

Ας μην ξεχνάμε πως ο κινηματογράφος, από τις αρχές του,λειτουργούσε ως μέσο ψυχαγωγίας "λαϊκό". Με την καλή έννοια του όρου. Μέσο ενημέρωσης μέχρι ενός σημείου και ψυχαγωγίας μετέπειτα. Όταν η νοημοσύνη αυτής ακριβώς της λαϊκής βάσης που τον στηρίζει συνεχίζει να υποβαθμίζεται από αυτούς που συμμετέχουν στη διαμόρφωση του χώρου, ε, κάποια στιγμή θα του γυρίσουν την πλάτη.

Μέχρι να ξανααντιστραφεί το κλίμα, θέλω κι εγώ να το πιστεύω. Είναι σχεδόν αδύνατο να πειστώ ότι σε ένα χώρο καλλιτεχνικής εκφρασης (είναι και αυτό, μην το ξεχνάμε) θα εκλείψουν οι καλλιτέχνες...

Helix Nebulae είπε...

Καιρέ μου,

Είναι αρκετά περίπλοκο το θέμα στην πραγματικότητα. Η έλλειψη χρημάτων και η περιθωριοποίηση των νέων δημιουργών φέρνουν μιζέρια και ηττοπάθεια, που φέρνουν τεμπελιά και ίντριγκα, που με τη σειρά τους φέρνουν τη μετριότητα. Στον αντίποδα, η ανάγκη ικανοποίησης ενός ολοένα και πιο απαίδευτου κοινού φέρνει την τηλεοπτικών προτύπων ευτέλεια, ενώ η οικονομική κρίση διώχνει τον κόσμο από τις αίθουσες και τον κλείνει σπίτι του να χαζεύει Αννίτα Πάνια για να ξεχνάει τον καημό του.

Αυτό δε σημαίνει ότι όλα έχουν κριθεί, ούτε ότι στο μέλλον δε θα υπάρξει καλός ελληνικός κινηματογράφος. Απλά για να αλλάξουν τα πράγματα χρειάζονται ρήξεις και τολμηρές αποφάσεις, κι όχι δημοσιοσχεσίστικες μεγαλοστομίες και φανφάρες.

Στο κάτω-κάτω, με εσάς τους δημοσιογράφους είναι καλύτερα τα πράγματα;

Helix Nebulae είπε...

Μαργαρίτα μου,

Πρώτα απ' όλα, ουδείς αναμάρτητος - ούτε το κοινό, ούτε οι σκηνοθέτες. Δεύτερον, το σινεμά είναι μέσο, όπως ακριβώς και το βιβλίο, η ζωγραφική, το τραγούδι. Υπάρχει καλό και κακό, επιτυχημένο και αποτυχημένο, λαϊκό και μη σινεμά, καθώς και μία τεράστια γκάμα ανάμεσα στο χυδαία εμπορικό και το ελιτίστικα καλλιτεχνικό. Επειδή στην Ελλάδα όμως είμαστε των άκρων, ο κινηματογράφος μας συνήθως αποφεύγει να αναζητήσει την ταυτότητά του στο "μεσαίο χώρο" και προσπαθεί είτε να κάνει την εύκολη κονόμα (που υποτιμά τη νοημοσύνη του θεατή) είτε να αντιγράψει πρόχειρα την "υψηλή" τέχνη (υποτιμώντας τη νοημοσύνη του θεατή εξίσου).

Το ζήτημα δεν είναι να ρίξουμε κάπου το φταίξιμο και να ξεμπερδεύουμε, αλλά να χτίσουμε σωστές υποδομές (παιδεία, επιδοτήσεις, κλπ) και γέφυρες τόσο με το ευρύ κοινό (κινηματογραφική βιομηχανία) όσο και με την ξένη αγορά (σινεφίλ, φεστιβάλ, κ.α.).

Κυρίως όμως (κι εδώ θα συμφωνήσω με τον Καιρό) χρειάζεται να αφουγκραστούμε τον κόσμο που αλλάζει γύρω μας και να μιλήσουμε γι'αυτόν. Να του δείξουμε τη φάτσα του στον καθρέφτη της μεγάλης οθόνης αντί να νοσταλγούμε ένα παρελθόν που ποτέ δε ζήσαμε...

ο δείμος του πολίτη είπε...

Κοίτα, έλικα, σαφώς και το Βαλκανιζατέρ αποτελεί μία μοναδική ιδιαιτερότητα. Οι νύφες δεν μου άρεσαν για είχαν ένα στοιχείο μακριά από τη σύγχρονη ζωή. Και σαφώς δεν άγγιζαν τον ιστορικό κινηματογράφο. Σαφώς και δε πιστεύω ότι υπάρχουν όρια μεταξύ Τέχνη και εμπορίου, σαφώς και ένα καλλιτέχνημα μπορεί να είναι εμπορικό, αλλά μέχρι τώρα το είδα σε μονοψήφιου αριθμού ταινίες ελληνικές. Τι να κάνουμε;

Helix Nebulae είπε...

Δεν είναι τόσο μοναδικό το Βαλκανιζατέρ, αν και είναι μάλλον το πιο επιτυχημένο παράδειγμα "καλής εμπορικής" ταινίας των τελευταίων (μπόλικων) ετών. Οι Νύφες προσωπικά δε μου άρεσαν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είμαι αντίθετος στο να γυρίζονται "ακαδημαϊκές" ταινίες. Σε μία υγιή εθνική κινηματογραφία όλα τα είδη πρέπει να υπάρχουν και όλες οι τάσεις να εκφράζονται. Πράγμα που δυστυχώς δε συμβαίνει στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα.