7 Μαρ 2007

300 γραμμάρια τεστοστερόνης

Παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας "300" σήμερα στις αίθουσες, με επίσημη πρώτη προβολή στη σημερινή Σπάρτη. Είμαστε πάλι στη μόδα φαίνεται. Βασισμένη στο γνωστό βιβλίο κόμικς του Frank Miller, η εν λόγω υπερπαραγωγή καυχιέται ότι είναι πιστή αντιγραφή της εικονογράφησης ενός βιβλίου που υμνεί τα κατορθώματα του Βασιλιά Λεωνίδα και της παρέας του στις Θερμοπύλες. Μιλάμε για το απόλυτο digital splatter. Μεγάλη εθνική υπερηφάνεια. Αυτή τη φορά κανείς δεν πρόκειται να κοροϊδέψει τους αρχαίους Έλληνες ότι ήταν gay. Τόσο το βιβλίο όσο και η ταινία είναι ποτισμένα στο αίμα και τον ιδρώτα των ατρόμητων (και καλογυμνασμένων) Σπαρτιατών, που υπερασπίστηκαν την ελευθερία και τη δημοκρατία ενάντια στις ορδές των (σκουρόχρωμων) κατακτητών.

Μια στιγμή όμως. Τι δουλειά είχαν οι αρχαίοι Σπαρτιάτες με τη δημοκρατία; Αναχρονιστικά και εσφαλμένα θα μπορούσαν να θεωρηθούν ακόμα και μιλιταριστές, φασίστες ή ό,τι άλλο θέλετε. Δημοκράτες μια φορά δεν υπήρξαν ποτέ τους. Φυσικά η όποια ιδεολογία της αρχαίας Σπάρτης δεν αναιρεί το γεγονός ότι οι 300 του πραγματικού Λεωνίδα αποτέλεσαν μία από τις ηρωικότερες σελίδες της ελληνικής (και όχι μόνο) ιστορίας. Έπεσαν υπέρ πατρίδας και ανέκοψαν τη φόρα των Περσών. Των σημερινών Ιρανών δηλαδή. Κάπου εδώ αρχίζει και μυρίζει περίεργα η υπόθεση. Αναρωτιέμαι ποιά είναι η σκοπιμότητα να γυριστεί σήμερα μια ταινία που τοποθετεί το περσικό έθνος στον αντίποδα του "πολιτισμένου" και "ελεύθερου" κόσμου. Μήπως να τους βομβαρδίζαμε πριν τους έρθουν τίποτα ιδέες να μας κατακτήσουν; Ελάχιστη σημασία έχει που το πολίτευμα και η θρησκεία τους δεν έχει πια καμία σχέση με τότε. Αναρωτιέμαι επίσης, κατά πόσο η αυτοθυσία των ένδοξων προγόνων μας μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν όχημα για τη δικαιολόγηση και ωραιοποίηση της ωμής βίας και όλων όσων πρεσβεύει. Μήπως το σφάξιμο είναι τελικά καλό πράγμα και οι πανίσχυροι τεχνολογικά χασάπηδες της σύγχρονης εποχής μπορούν να συγκριθούν με μια χούφτα πεισματάρηδων Σπαρτιατών της αρχαιότητας; Οι αναλογίες διαφέρουν κατά πολύ φοβάμαι...

Δεν κρίνω ούτε την ταινία ούτε το βιβλίο - το οποίο αν και υπερβολικά στρατόκαυλο για τα γούστα μου είναι εξαιρετική δουλειά και σημείο αναφοράς στην ιστορία των κόμικς. Σίγουρα δεν κρίνω τον Λεωνίδα και τους στρατιώτες του που φύλαξαν τα στενά των Θερμοπυλών με τίμημα τη ζωή τους. Απλά είμαι για άλλη μια φορά καχύποπτος απέναντι σε συμπτώσεις που βρωμάνε διαστρέβλωση προς όφελος υπερατλαντικών σκοπιμοτήτων. Και έχω μεγάλη περιέργεια να δω πόσοι εθνικιστές "ελληναράδες" θα αρπάξουν την ευκαιρία για να προωθήσουν τις μισαλλόδοξες απόψεις τους περί ανωτερότητας των (μπασταρδεμένων) γονιδίων της φυλής μας.

Γιατί - κακά τα ψέμματα - ακόμα και το πιο σκληροτράχηλο αμερικανάκι κομμάντο δεν είναι ούτε μια τρίχα από τ' αρχίδια του τελευταίου οπλίτη που έβγαλε κάποτε η αρχαία Σπάρτη. Οπλίτη που το κορμί του ίσως κουρελιάστηκε από τα βέλη των αριθμητικά υπέρτερων εχθρών, η ψυχή του όμως "ενθάδε κείται" και πιθανόν απόψε να στριφογυρίζει ανήσυχη.

17 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

είδα τα «προσεχώς» και τα βρήκα εντυπωσιακά.
πρώτη φορά ο δυνατός ήχος και το θέαμα σου δίνουν την εντύπωση ότι βιώνεις κατι από τις μαχες της εποχής .
απεκτησα μπλογκ. :)
http://thelastrealanwnymous.wordpress.com

Ανώνυμος είπε...

test

kerasia είπε...

"Έπεσαν υπέρ πατρίδας και ανέκοψαν τη φόρα των Περσών. Των σημερινών Ιρανών δηλαδή"
Την βρίσκω τραβηγμένη τη σύνδεση. Νομίζω ότι απλά η αρχαία Ελλάδα πουλούσε και θα συνεχίσει να πουλάει. Έτοιμο στόρυ, χωρις πνευματικά δικαιώματα, μια διασκευούλα και έτοιμη η ταινία

αμμος είπε...

Ωραίος, δεν το είχα σκεφτεί έτσι, αν και βγάζει μια χαρά νόημα.

o kairos είπε...

Ο σκηνοθετης μπορει να του το πουλησε ετσι του παραγωγου.Μεχρι εκει νομιζω.Το τι κακοποιηση θα φαει παλι η ιστορια απο την καρτουνοταινια και απο τα φασιστακια δεν περιγραφεται.

Helix Nebulae είπε...

@anonymous
Καλώστονε κι ας άργησε...

Θα διαφωνήσω φυσικά μαζί σου στο κατά πόσο μια ωραιοποιημένη εικόνα - όσο σκληρή κι αν είναι - μπορεί να σου δώσει "την εντύπωση ότι βιώνεις κατι από τις μαχες της εποχής". Ρίξε ξανά μια ματιά στα λόγια του Αχιλλέα στη "Νέκυια" της Οδύσσειας ή κάνε ένα ζάπινγκ στη διεθνή ειδησεογραφία για να δεις αν τα κατακρεουργημένα πτώματα μπορούν να είναι "cool". Δεν υπάρχει τίποτα το αξιοθαύμαστο σε μια λόγχη που διαπερνάει ένα ανθρώπινο κορμί. Μόνο φρίκη και πόνος.

@κερασία
Η σύνδεση δεν είναι δική μου πρωτοτυπία. Ήδη συζητιέται διεθνώς το γεγονός ότι η ταινία βγαίνει στις αίθουσες εν όψει στρατιωτικού χτυπήματος στο Ιράν. Ανέκαθεν το Χόλιγουντ αποτελούσε ισχυρό εργαλείο προπαγάνδας της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Βεβαίως, το βιβλίο κόμικς προηγείται και γράφτηκε όταν δεν ετίθετο θέμα βομβαρδισμού.

Η αρχαία Ελλάδα επανήλθε στη μόδα σχετικά πρόσφατα (Τροία, Αλέξανδρος) και πάντα όσον αφορά τη σύγκρουση της με εχθρικούς πολιτισμούς της ανατολής. Είδες εσύ καμιά χολιγουντιανή ταινία που να μιλάει για τον Πελοποννησιακό πόλεμο;

@αμμος
προσεχώς: Η μάχη του Μαραθώνα, η ναυμαχία της Σαλαμίνας, η μάχη των Πλαταιών (b-movie). Χτυπήσανε φλέβα οι κερατάδες...

@καιρός
"Για δες καιρό που διάλεξε ο χάρος να με πάρει..."

Πρόχειρη σημειολογία: Στο κόμικς και στην ταινία ο Εφιάλτης είναι ένα παραμορφωμένο τέρας (άσχημος) και ο Δαρείος ένας μελαψός με piercing (αράπης). Ενώ οι "δικοί μας" είναι όλοι στρατόκαυλοι σφίχτες γυμναστηρίου (the marines).

numb είπε...

Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Αλλά αυτό ισχύει για όλες τις ταινίες. Όλες αρθρώνουν έναν λόγο για τα πολιτικά και κοινωνικά συμφραζόμενα της συγχρονίας.
Καλώς σε βρήκα!

Zaphod είπε...

Καλά τα λες φίλε. Τo κόμικ πάντως μου άρεσε, όπως και το sin city και θα πάω να δω αισιόδοξα την ταινία.

Επισήμανση: Πουθενά στο κόμικ δεν εμφανίζεται δημοκράτης ο Λεό, το αντίθετο, όπως και ηταν άλλωστε.


Δεν άντεξα στον πειρασμό τελικά και μόλις διάβασα σε σχόλιο στο blog του ΠρέζαTV την κριτική του Δανίκα τα πήρα στην κράνα και έφτιαξα και ποστάκι όπου σιχτιρίζω γενικώς...
περάστε να κεράσω και πάστα...

Ο μόνος ρεαλιστικός φόβος, σωστά, είναι η διασύνδεση με το σήμερα. Αλλά η υπερδύναμη δεν είναι οι Ανατολίτες, σωστά;

Y.Γ.: Η απάντηση σου στον φίλο ανώνυμο, όλα τα λεφτά

Helix Nebulae είπε...

@numb
της "συγχρονίας" - γιατί όχι;-) Συμφωνώ, όλες τις ταινίες μπορείς να τις δεις και έτσι. Όχι μόνον έτσι. Οι "300" είναι και θέαμα, είναι και ταύτιση με τα πάθη των ηρώων, είναι όμως και το είδος των μηνυμάτων που περνάνε στον θεατή - συνειδητά ή ασυνείδητα. Δεν είναι αξιολογικό το θέμα, ούτε το πόσα αστεράκια θα βάλουμε, είναι απλά θέμα διαφορετικής ανάγνωσης των προθέσεων που έχει ο εκάστοτε δημιουργός.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο δημιουργός δεν είναι τόσο ο Miller ή ο σκηνοθέτης, αλλά η διοίκηση των μεγάλων studios και οι πολιτικές και οικονομικές τους διασυνδέσεις. Δε θα το έλεγα συνωμοσία, περισσότερο ένα προσοδοφόρο deal είναι και τίποτα περισσότερο.

@zaphod
Πέρα από τη διασύνδεση με το σήμερα που αναφέρεις, είναι ρεαλιστικότατος ο φόβος ότι οι μπαμπουΐνοι ερεθίζονται όταν βλέπουν αίμα. Το ίδιο και οι θεατές που έχουν τα δάχτυλα βουτηγμένα στο λιωμένο τυρί των nachos.

Το ποπ κορν πέθανε. Viva la revolution!

Ανώνυμος είπε...

υπερόπτη ενα φίλμ είναι ένα φίλμ.
ένα ρεαλιστικό έργο τέχνης δεν λυπαται τα θύματα;
δεν στέκει αυτή η θέση.
αν είναι έτσι μήπως να περιμένουμε και το φίλμ που θα αλλάξει τον κόσμο;
το φίλμ που θα ξεκινήσει την επανάσταση;
η τέχνη περιγράφει την -ανθρωπινη- φύση , αν υπαρχει υγρασία στην άκρη ενός πίνακα να φανταστούμε ότι είναι τα δάκρυα του καλλιτέχνη για τα θύματα;

Helix Nebulae είπε...

@thelastrealanwnymous
Μάλλον δεν κατάλαβες καλά τι έγραψα. Πρώτα απ' όλα κανείς δε μίλησε για δάκρυα, ούτε για ταινίες που θα αλλάξουν τον κόσμο.

Δεύτερον, οι "300" είναι τόσο ρεαλιστικοί όσο το "Matrix" ή τα διαφημιστικά σποτ για τα δάνεια των τραπεζών. Ψεύτικες εικόνες (όλη σχεδόν η ταινία γυρίστηκε σε blue box) που εξωρραΐζουν τον θάνατο και τον υποβιβάζουν σε χαβαλέ επιπέδου video game. Σε κόμικς βασίστηκε, τι άλλο να περιμένει κανείς;

Αν θες να ξέρεις, ο πρώτος διδάξας στην κινηματογράφηση ακραίας βίας - με σφαίρες που εκτοξεύουν πίδακες αίματος σε αργή κίνηση - ήταν ο Sam Peckinpah ("Άγρια Συμμορία", "Αδέσποτα Σκυλιά", κλπ), ο οποίος απέδωσε με ελεγειακό τρόπο την ωμότητα της βίας αντί να την μετατρέψει σε διασκεδαστικό παραλήρημα ηδονοβλεψίας με συνοδεία ποπ κορν. Σε τέτοια θέματα η αισθητική δεν έχει να κάνει απλά με το "μ' αρέσει-δε μ' αρέσει", αλλά υποστηρίζει και μια κάποια ιδεολογία. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η ιδεολογία αυτή είναι άκρως επικίνδυνη (κατά την άποψη μου πάντοτε).

Klearchos είπε...

Έχεις δίκιο... Πάλι αίμα μυρίζει...

alexis είπε...

δεν το έχω δει, αλλά επειδή το αίμα & η βία πουλάει (η διαστρέβλωση της ιστορίας είναι στανταράκι-εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων)υποπτεύομαι ότι πρόκειται για υπερπαραγωγή που θα χτυπήσει το μέσο πολεμοχαρή ανεξαρτήτως καταγωγής. ε, αν είναι και έλληνας...τον αμάζευτο!

Ανώνυμος είπε...

Θα συμφωνήσω πως η Αρχαία Ελλάδα πουλάει και δεν εθελοτυφλώ. Αναγνωρίζω πως οι καλλιτεχνικές εκρήξεις του Hollywood ειδικά σε στρατιωτικο-ιδεολογικές εκδοχές είναι αφοσιωμένες τυφλά στην Αμερικανική πολιτική της υπονόμευσης και της προπαγάνδας η οποία ουδέποτε άφησε αμόλυντο το έδαφος των σεναρίων και των κατ’ επέκταση μηνυμάτων. Δεν πιστεύω στην τυχαία επιλογή θέματος και στην τυχαία χρονικά επιλογή αποκάλυψης αυτού. Ίσως βέβαια είμαι απλά επιφυλακτική. Το βέβαιο είναι πως δίνεται άλλη μία φορά το εξαιρετικό δώρο στους μεν “στρατόκαυλους” να υποταγούν στις ονειρώξεις της αγουροξυπνημένης τους τεστοστερόνης, στους δε εθνικιστές να κραυγάσουν από τα δέντρα της βαυκαλιστικής μοναξιάς τους «Ω Ελλάς το Μεγαλείο σου». Αγαπητέ Yperoptix, σας σέβομαι για την αντικειμενική απόδοση της υποψίας σας.

Ανώνυμος είπε...

νομίζω πως η γνώμη σου για το φιλμ δεν μπορεί "να ξεφύγει" απο τα στενά πλαίσια της γραμμής : φεστιβάλ κινηματογρ θεσσαλονίκης
δε λαστ ρίαλ ανώνυμους
ΥΓ
άκου στον αντίλογο στο μπλόγκ μου

Helix Nebulae είπε...

@κλέαρχος
...και όλο ζυγώνουν κάνοντας κύκλους οι καρχαρίες

@thrills&chills
τελευταία ειδικά, η ΕΛληνομανία πουλάει όπως τα ζεστά κουλούρια. Οι δε Αμερικάνοι, πάντα είχαν μια μανία με την αρχαιοπρέπεια (βλ. αδελφότητες στα κολλέγια), νομίζοντας προφανώς ότι η ιστορία δανείζεται σαν τα βιβλία της βιβλιοθήκης.

@vouts
Ευχαριστώ πολύ. Δεν ξέρω κατά πόσον είναι αντικειμενική η απόδοση της υποψίας μου, απλά κάποια πράγματα κάνουν μπαμ ότι δεν είναι σκέτες συμπτώσεις.

@δε λαστ ρίαλ ανώνυμους
Δεν καταλαβαίνω τι το μεμπτό έχει το φεστιβάλ κιν/φου Θεσ/νίκης. Πιθανόν έχεις μια αλλοιωμένη εικόνα για κάτι που προφανώς δεν παρακολουθείς και δαιμονοποιείς συλλήβδην τους ανθρώπους που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στο σινεμά ως "κουλτουριάρηδες". Εμένα πάλι μου φαίνεται πως το επιχείρημα σου είναι σα να λες ότι ο Κοέλιο είναι καλύτερος συγγραφέας από τον Τζόυς επειδή πουλάει περισσότερο.

elafini είπε...

συμφωνώ με όσα λες..τίποτα δεν είνα τόσο αθώο από πολιτικής σκοπιάς..από καλλιτεχνικής σκοπιάς μπορεί κάποιος να θαυμάσει τα ομολογουμένως πολύ καλά εφέ..μεταφορά του κομικ και τίποτα παραπάνω..όσο για την ιστορία,όποιος θέλει ας διαβάσει την ιστορία..η διατρέβλωση μέσω της ταινίας είναι έτισ κι αλλιώς δεδομένη...αυτά (σαν τηλεγράφημα μου φαίνεται το comment..)