14 Μαρ 2007

Επτά κουρασμένα παλικάρια

Συνεχίζω από το προηγούμενο post τη λίστα με τις επτά αγαπημένες μου κινηματογραφικές ταινίες, επιλέγοντας ανάμεσα σε εκατοντάδες αυτές τις οποίες θεωρώ κλασικές και παράλληλα επίκαιρες. Πάντοτε με βάση προσωπικά κριτήρια και σε καμία περίπτωση επιχειρώντας να τις τοποθετήσω σε μία αξιολογική σειρά. Είναι απλά 7 πολύ καλές ταινίες που σημαίνουν κάτι για μένα. Όχι οι 7 καλύτερες ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ. Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα, όπως δεν υπάρχουν και τα 10 καλύτερα βιβλία που γράφτηκαν ποτέ ή οι 3 ωραιότερες γυναίκες που περπάτησαν σ' αυτόν τον πλανήτη. Πιστεύω ότι σε μερικά πράγματα ο πρωταθλητισμός πέρα από ανεφάρμοστος είναι και επιβλαβής, καταδικάζοντας τη συντριπτική πλειοψηφία που μένει εκτός του όποιου βάθρου στη λήθη και την απαξίωση του ηττημένου. Πάμε να πάρουμε μια γεύση από Ιαπωνία λοιπόν...

Ταινία νούμερο 2 (από 7):

Οι Επτά Σαμουράι (Shichinin No Samurai, 1954, dir: Akira Kurosawa)








Ένα χωριό στην Ιαπωνία του 17ου αιώνα κινδυνεύει από λιμό εξαιτίας των συχνών επιδρομών μίας συμμορίας ένοπλων ληστών. Οι χωρικοί αποφασίζουν να προσλάβουν επτά περιπλανώμενους σαμουράι με μοναδικό αντάλλαγμα την παροχή τριών φτωχικών γευμάτων την ημέρα. Παρά τις μεταξύ τους διαφωνίες, οι άνεργοι πολεμιστές προστατεύουν το χωριό και εξολοθρεύουν τους πολυπληθέστερους ληστές σε μία τελική μάχη κάτω από καταρρακτώδη βροχή. Όχι χωρίς απώλειες. Η ταινία είναι ένας ύμνος στη συλλογικότητα και τη δυναμική υπεράσπιση των ασθενέστερων οικονομικών τάξεων. Οι επτά σαμουράι είναι πραγματικοί ήρωες όχι επειδή χειρίζονται με μαεστρία το ξίφος και το τόξο, αλλά επειδή υψώνουν το κουρελιασμένο λάβαρο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και πολεμούν ενωμένοι ενάντια στα φαινόμενα κοινωνικής αδικίας ενός φεουδαρχικού συστήματος που αδιαφορεί για την επιβίωση όσων το τρέφουν.

Το ασπρόμαυρο αριστούργημα που έκανε διάσημο τον Akira Kurosawa στον δυτικό κόσμο απεικονίζει έναν σκληρό και βίαιο κόσμο με μια ποιητική ματιά που θυμίζει ελεγεία. Αυστηρές φόρμες, κοφτοί διάλογοι και άψογα χορογραφημένες σκηνές ρεαλιστικής μάχης δίνουν τον τόνο σε μία ταινία που είναι ταυτόχρονα βαθιά υπαρξιακή αλλά και ουμανιστική. Χωρίς αστραφτερές πανοπλίες, ψηφιακά εφέ και υπερφυσικές ικανότητες, οι «7 Σαμουράι» δανείζονται μορφολογικά στοιχεία από τη μυθολογία του αμερικάνικου Γουέστερν και παράλληλα καθιερώνουν το κινηματογραφικό είδος των ταινιών με σαμουράι, ανοίγοντας το δρόμο για το χολιγουντιανό τους ριμέικ «Κι οι 7 ήταν Υπέροχοι» του John Sturges (1960).

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Κύριε Έλικα,
Κάνετε πολύ καλά που γράφετε γι'αυτήν την ταινία. Πρόκειται πραγματικά περι αριστουργήματος και στο χωριό ακόμα μιλάμε γι'αυτούς... Ο θείος μου το έκανε ταινία, εγώ σκέφτομαι να το χορέψω σύντομα...

Με εκτίμηση,
Shakira Kurosawa :P

Zaphod είπε...

Πολύ καλή ταινία, αν και λίίίγο μεγαλύτερη σε διάρκεια απ' όσο θα ήθελα!

Helix Nebulae είπε...

@maya
Όπως είχε πει κι ο μέγας Κομφούκιος: "Your hips don't lie".

@zaphod
Μεγάλη ταινία με όλη τη σημασία της λέξης ;-)

Ανώνυμος είπε...

Κύριε YPEROPTIX σας πρόσθεσα ήδη στα feeds μου. Δεν βλέπω να συζητάνε πολλοί για τον "καλό" κινηματογράφο και γι αυτό μου αρέσετε (με τη φιλολογική έννοια βεβαίως βεβαίως...)!

Τους 7 σαμουράι τους είδα κάποτε στο σινεμά, μα ήμουν 16 χρονών και με πήρε ο ύπνος :)!

Έτσι αφού δεν έχω να προσθέσω τίποτα για την ταινία, θα κάνω τη δική μου αντιπρόταση... Λέγεται "Φέρτε μου το κεφάλι του Αλφρέντο Γκαρσία" του Σαμ Πεκινπα (Sam Peckinpah), όπου ένας τσιφλικάς επικηρύσσει το κεφάλι του εραστή της κόρης του(που γκαστρώθηκε) για ένα εκατομύριο δολάρια! Ο πρωταγωνιστής και αντιήρωας της ταινίας μπαίνει κι αυτός στο κυνήγι του δολαριοφόρου κεφαλιού. Αυτό που ακολουθεί θα τον αναγκάσει να παραδεχτεί οτι η προσωπική ευτυχία δεν αποκτάται με δολάρια και οτι η ανθρώπινη αξιοπέπεια δεν αγοράζεται με αίμα.

Λοιπόν λέω να σου κάνω σε κάθε ταινία που προτείνεις και μια αντιπρόταση. Χμ, νομίζω οτι έχω μια και για τον Πολίτη Κέιν...

elafini είπε...

αριστούργημα..και η ταινία και το post..είχα δίκιο τελικά..καλημέρα ;)

Rodia είπε...

Το φιλμ το είχα πρωτοδεί πριν τα είκοσί μου και ήταν μια επανάσταση -τότε. Ισως φταίν κι οι εποχές, εχουν μερίδιο ευθύνης δλδ, για το αν ξυπνά κάποιος ή... κοιμάται! (κατά τη διάρκεια της προβολής λέω)

Αληθεια, θυμάσαι ένα νόμο (ή διάταξη ή συμφωνία ή ή ή) που υπογραψε η χωρα μας τη δεκαετία του '60 ή '70, περί του ποσοστού (70% νομίζω) προβολής αμερικανικών "εύκολων" κινηματογραφικών ταινιών; Είχε γίνει λίγη φασαρία τότε, αλλά το θέμα θάφτηκε γρήγορα. Το αποτέλεσμα το βλέπουμε καθαρά σήμερα, που "χάθηκαν" από τις μεγάλες οθόνες μας έργα του γαλλικού, ιταλικού, κλπ κλπ, σινεμά, τα οποία πολύύυύύ παλιότερα κατακλύζαν τις αίθουσες...

Εξαιρετικά καλή ταινία βεβαιότατα!:-))

Ανώνυμος είπε...

το πρόβλημα είναι ό,τι καλές ταινίες γίνονται ακόμα και σήμερα(και από τους Αμερικάνους), αλλά χάνονται μέσα στο πλήθος των μετριοτήτων... Σήμερα διαβάζεις κριτικές και παρακριτικές και προσπαθείς να βγάλεις άκρη, που να πάς και τι να δεις, ενώ παλιότερα θα πήγαινες να δεις Κουροσάουα ...έτσι γιατί μόνο αυτό παιζόταν εκείνη τη στιγμή!(Σήμερα το "θλιβερό" αυτό έργο ανελαβαν οι κινηματογραφικές λέσχες, που και αυτές βαδίζουν σε παρακμή)

Helix Nebulae είπε...

@dentovrisko (α)
Έχω καιρό βέβαια να δω τη συγκεκριμένη ταινία, αλλά θυμάμαι ακόμα τη φοβερή σκατόφατσα (με το μπαρδόν) του Warren Oats. Ο Peckinpah είναι από τους αγαπημένους μου, όπως και πολλοί άλλοι που δυστυχώς θα μείνουν εκτός λίστας. Είπαμε, κάποια πράγματα δεν πρέπει να μπαίνουν στη λογική της βαθμολογικής κατάταξης. Γενικά πάντως, οι αντιπροτάσεις είναι ευπρόσδεκτες. Καλωσόρισες :-)

@elafini
Κόψε κάτι (για το post εννοώ). Δεν γίναμε και Kurosawa επειδή γράψαμε δυο σαχλαμάρες :-)

@ροδιά
Δεν γνωρίζω αν έχει υπογραφεί κάποια συμφωνία. Η αλήθεια είναι πως μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '70 η Ελλάδα ήταν ένα σταυροδρόμι με σπάνιο πλουραλισμό κινηματογραφικών επιλογών. Εμπορικών και καλλιτεχνικών. Πέρα από τον εγχώριο κιν/φο, είχαμε πολύ Γαλλικό, Ιταλικό, Ρώσικο, Τούρκικο και Ινδικό (κυρίως στις δεκαετίες '50 & '60). Ιδίως στη μεταπολίτευση που είχε πάρει πια την κάτω βόλτα ο "Παλιός Ελληνικός Κιν/φος" και ο "Νέος" ήδη άρχιζε να δείχνει ότι αφορά ελάχιστους, τα σινεμά έπαιζαν Λουί Ντε Φινές και Τρινιτά κάργα. Μετά κυριάρχησε παγκοσμίως το Χόλιγουντ με τα νεόκοπα τότε blockbusters (π.χ. "Σαγόνια του Καρχαρία", "Πόλεμος των Άστρων") και κατέρρευσαν τα μεγάλα στούντιο που ανταγωνίζονταν τις ΗΠΑ σε τοπικό κυρίως επίπεδο (π.χ. η Τσινετσιτά). Σταδιακά η διανομή πέρασε στα χέρια των πολυεθνικών και των θυγατρικών τους, με αποτέλεσμα σήμερα πια να είναι ελάχιστες οι ταινίες (και κυρίως οι αίθουσες στις οποίες παίζονται) που να μην προέρχονται από το "Τίμιο Ξύλο" (Hollywood κοινώς).

@dentovrisko (β)
Δες το παραπάνω σχόλιο μου που απαντάει εν μέρει σ' αυτό που λες. Δεν ήταν ακριβώς έτσι όπως τα περιγράφεις. Είσαι μάλλον νέος ή νέα και δεν τα έχεις προλάβει. Υπήρχε εποχή που στο τελευταίο κωλοχώρι υπήρχαν τρία και τέσσερα σινεμά, και που στις πόλεις είχες να διαλέξεις ανάμεσα σε άπειρες επιλογές. Από Μάρθα Βούρτση μέχρι Φελλίνι κι από Βέγγο μέχρι Χίτσκοκ. Η κινηματογραφική παιδεία του μέσου Έλληνα ήταν ιδιαίτερα υψηλή και υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που και τον Κουροσάβα γνώριζαν και δεν περίμεναν κάποιον κριτικό να βάλει αστεράκια (πρόσφατη σχετικά μόδα) για να πάνε να δούνε μια ταινία.

Χώρια που πάρα πολλές αξιόλογες ταινίες δεν βρίσκουν πια διανομή. Πήγαινε καμιά βόλτα από το Φεστιβάλ Θεσ/κης (αν δεν έχεις πάει) και θα σου πέσει το σαγόνι με τα διαμαντάκια αγνώστων δημιουργών από την Ουρουγουάη ή ακόμα και τη γειτονική Σερβία. Δεν θα βγουν ποτέ στις αίθουσες γιατί "το κοινό θέλει άλλα πράγματα". Η ίδια λογική που μετέτρεψε την τηλεόραση σε σκουπιδιάρικο δηλαδή.

Από την άλλη μεριά, σαφώς και δεν έχουμε τα ιερά τέρατα που είχαμε κάποτε. Ένας Ιναρίτου, δύο Νταρντέν και τρεις Κορεάτες δεν υποκαθιστούν τον γαλαξία σκηνοθετών που άφησαν εποχή. Ποιόν να πρωτοθυμηθεί κανείς;

Αντονιόνι, Ντε Σίκα, Βισκόντι, Μπουνιουέλ, Μπέργκμαν, Γκοντάρ, Τρυφώ, Φασμπίντερ, Ταρκόφσκι... θα μπορούσα να απαριθμήσω καμιά εκατοντάδα ακόμα - χωρίς υπερβολή. Δεν είναι ότι οι νέοι είναι πιο ατάλαντοι (αν και παίζουν ρόλο οι εποχές). Είναι άλλες οι παραγωγικές δομές πια, που δεν επιτρέπουν εύκολα ταινίες με προσωπικότητα και ιδιαίτερη σφραγίδα. Ακόμα και οι καλλιτεχνικές δουλειές είναι προϊόντα με target groups και promotion.

Πολλά είπα πάλι.

elafini είπε...

σε είπα εγώ Kurosawa? τσσσσσσ :P

elafini είπε...

ωραία επιλογή εννοούσα..πάω στο μπλογκόσπιτό μου..καληνύχτα :(